Асал ва сут

Асал мазаси асалари қайси ўсимликлардан шира ол-
ганлигига қараб аниқланади. Унга қайси ўсимлик шира-
си асослик вазифасини ўтаган бўлса, асал ҳам ўша ўсим-
лик номи билан сифатланади. Масалан акация асали,
пахта асали, беда асали, кунгабоқар асали, янтоқ асали
ва ҳ.к.
Асал борасида олиб борилаётган илмий тадқиқот на-
тижаларига кўра, унинг таркибида 75 фоиз мева ши-
ринлиги мавжуд. Қолган қисми эса сув, оқсил моддаси,
кислоталар, ферментлар ва хушбўй моддалардан иборат.
Соф асал шифобахшлик хусусиятига эга, у жуда кўп
йиллар давомида бузилмай туради. Бир килограмм асал
3150 калория қувватга эга. Бу 30 дона тухум ёки 2.5 кг
семиз гўштнинг қувватига тенг деган сўздир. 200 гр асал-
нинг қувваги 180 гр пишлоқ, 8 дона апельсин ва 350 гр
майдаланган гўшт қувватига тенгдир.
Асалнинг таркибида жуда кўп витаминлар ва микро-
элементлар бор. Асал таркибида микро ва микроэлемен-
тларнинг борлиги асалнинг сифатини, шифобахшлик
хусусиятини бойитади. Асалнинг бу шифобахшлик хусу-
сиятини сақлаш учун шиша, сопол ва сирланган идиш-
ларда қоронғи жойларда сақлаш лозим, асал сақганган
уйни тез-тез шамоллатиб туриш, ҳароратни эса 5-10
даражадан оширмаслик лозим. Уни темир, алюминий
идишларда мутлақо сақлаб бўлмайди. Чунки унинг тар-
кибидаги моддалар темир ва алюминий билан реакция-
га киришиб, заҳарли моддалар ҳосил қилиши мумкин.
Асални ўпка, буйрак, жигар, юрак ва қон-томирлар,
ошқозон ва ичак, марказий асаб системасини, кўз, тери
касалликларини ва турли-туман сурункали яра касал-
ликларини даволашда кенг қўллаш мумкин. Сурункали
бронхит, фарангит ва ринит, ўпка касалликларига 5-10
3
фоизли асал эритмаси тайёрлаб, ингаляция қилинса,
бемор тез тузалиб кетади
Ошқозон, ичак касалликларини даволашда ҳам асал
жуда фойдали. Ошқозон ва ўн икки бармоқли ичак яра-
си касалликларини даволашда овқатдан 1,5-2 соат ол-
дин 25-30 граммдан илиқ сув ёки-мева шарбатига асал
эригиб ичилса, ошқозон шираси кўпайишига сабаб бўла-
ди. Асал билан даволанишда бир кунда ўртача 80-100
граммгача асал тановвул қилиш мумкин. Эрта билан 30
грамм миқцорда. Даволаш вақти бир ярим - икки ойга
мўлжалланган.
Қадимги юнонларда чақалоқни эмизишдан олдин унинг
оғзига бир неча томчи асал томизиш ёки она кўксига асал
суртиш одат бўлган. Дарвоқе, баъзи вақгларда болага си-
гир суги беришга тўғри келади. Лекин бунда боланинг ран-
ги бир оз оқаради, ҳаракатлари эса бир оз сусаяди. Ана
шунда сутга озгина асал қўшилса бас гўдак соғайиб кета-
ди. Озишга мойиллик, гепатит ва ошқозон-ичак, нафас
йўллари касалликларинидаволашда ҳам асалдан фойдала-
ниш маъқул. Баъзи ёш болалар ҳар хил сабабларга кўра
иштаҳаси бўлмай кам овқат ейди. Бундай болага вақги-
вақги билан асал бериб турилса иштаҳаси очилади.
Биринчи саҳифа
АСАЛ
АСАЛ ЁШАРТИРУВЧИ ОЗУҚА
АСАЛЛИ МУОЛАЖАЛАР
ОҒИЗ БЎШЛИҒИДА
ОШҚОЗОН - ИЧАК ВА ЖИГАР ХАСТАЛИГИДА
ЮРАК ҚОН ТОМИР ТИЗИМИ
ЮҚОРИ НАФАС ОЛИШ ЙЎЛЛАРИ ВА ЛОР-ОРГАНЛАРИГА ТАЪСИРИ
ТЕРИ КАСАЛЛАНГАНДА
АСАБИЙЛАШГАНДА
КЎЗИНГИЗ ОҒРИГАНДА
ЭРКАКЛАРГА МАСЛАҲАТ
ИММУНИТЕТНИ ОШИРИШДА
АСАЛЛИ ЗИЙНАТ (Косметика)
СУТ ВА УНИНГ ХУСУСИЯТЛАРИ
ҚАЙМОҚ
ҚАТИҚ
ЛАБАН – СУТ
ШИШ ВА ТОШМАЛАР
ЧИҚАРИШ АЪЗОЛАРИ
ЗИЙНАТ